Cache Tozalash

Purge - waf serverdan keshdagi obyekt(lar)ni darhol yaroqsiz qilib, keyingi so‘rovda origin’dan yangi nusxa olib kelishni majburlaydi. Bu - kontent yangilanganda ishlatiladi.

Qachon purge kerak / kerak emas

Kerak:

  • Logo/CSS/JS yangilandi, lekin eski nusxa hali edge’da turibdi.

  • Noto‘g‘ri kontent keshlandi (masalan, 200 o‘rniga eski HTML).

  • Favqulodda holat: xatoli faylni darhol chiqarib yuborish.

Kerak emas (yaxshi amaliyot):

  • Har deploy’da “Purge All” qilish o‘rniga versiyalangan fayl nomlari (app.a1b2c3.js) dan foydalaning.

  • Oddiy TTL tugashini kutish mumkin bo‘lgan holatlar.

Purge turlari (UI’dagi variantlar)

1) Purge All — butun domen keshi

Domen uchun barcha kesh obyektlari yaroqsiz qilinadi.

  • Afzallik: hammasi tozalanadi.

  • Xavf: keyingi daqiqalarda origin’ga kuchli yuk tushadi (stampede).

  • Tavsiyalar:

    • Faqat zarurat bo‘lsa.

    • Past trafik paytida bajarish.

    • Keyin monitoringni kuzatish.

2) Purge by URL — aniq yo‘l yoki fayl

Bitta manzilni kiriting, masalan: /images/logo.png yoki /en/about.html

  • Afzallik: aniq, xavfsiz, origin’ga kam ta’sir.

  • Mos holat: bitta fayl yangilandi (logo, PDF, bitta sahifa).

3) Purge by Pattern — wildcard bilan

Bir toifa resurslarni tozalash: /images/*, /assets/*.css, /blog/*

  • Afzallik: bir nechta faylni tezda yaroqsiz qiladi.

  • Eslatma: naqsh qancha keng bo‘lsa, origin’ga tushadigan yuk shuncha katta.

4) Purge by Tag — kesh teglari bo‘yicha

Oldindan belgilangan kesh teg (masalan, product-images, theme-assets) yordamida tegishli obyektlarning barchasi yaroqsiz qilinadi.

  • Afzallik: deploy/CI jarayonlarida aniq guruhni tozalash uchun eng qulay usul.

  • Qanday ishlaydi: teglar UI’dagi qoidalar yoki origin javobidagi Cache-Tag header orqali obyektlarga biriktiriladi.

  • Misollar:

    • product-images — mahsulot rasmlarini yangilaganda

    • theme-assets — CSS/JS mavzu aktivlari

Bosqichma-bosqich (modal bo‘yicha)

  1. Cache boshqaruvi → Cache tozalash tugmasini bosing.

  2. Purge turini tanlang: All / URL / Pattern / Tag.

  3. Maydonni to‘ldiring:

    • URL: /images/logo.png

    • Pattern: /images/*

    • Tag: product-images

  4. Cache tozalash (qizil) tugmasini bosing.

  5. Operatsiya bir necha soniya ichida edge tugunlariga tarqatiladi. (Global tarqatish best-effort; qisqa kechikish bo‘lishi mumkin.)

Tekshirish (purgedan keyin)

  • curl -I https://example.uz/images/logo.png Kutilgan: birinchi hitda kesh headerlari X-Cache: MISS (yoki shunga o‘xshash) bo‘lishi; keyingi hitlar HIT.

  • Brauzerni tekshirishda hard refresh (Ctrl/Cmd + Shift + R) yoki cache-busting query (?v=20251105) qo‘llang.

Eng yaxshi amaliyotlar

  • Tarqibiy purge: Purge All o‘rniga URL/Pattern/Tag’ni afzal qiling.

  • Tag strategiyasi: deploy paytida tag purge qiling: theme-assets, blog:123, product:42 va h.k.

  • Versioning: CSS/JS’ni versiyalash (hash bilan) → purge talabi kamayadi.

  • Always-Online ta’siri: origin vaqtinchalik ishlamasa, keshdagi oxirgi sog‘lom nusxa berilishi mumkin (SIE/SWR yoqilgan bo‘lsa).

  • Rate-limit: katta purge’lar navbatga olinishi mumkin; bir marta katta purge qilish — ko‘p kichik purge’ga nisbatan samaraliroq.

  • Audit: purge amallari audit logda: kim, qachon, qaysi nishon — hammasi saqlanadi.

Qachon Purge All ishlatish mumkin?

  • Keng ko‘lamli xavfsizlik yangilanishi (hamma HTML’ni zudlik bilan yangilash kerak).

  • Nojo‘ya kesh (masalan, 404 sahifa noto‘g‘ri 200 sifatida keshlangan).

  • Origin konfiguratsiyasi tubdan o‘zgardi (header siyosatlari almashtirildi).

Boshqa hollarda — URL/Pattern/Tag bilan aniq tozalashni tanlang.

Purge nima qilmaydi

  • Brauzer keshini tozalamaydi (uni TTL orqali yoki fayl nomini versiyalash orqali boshqaring).

  • Backend’ni reset qilmaydi; faqat edge kesh obyektlari invalidatsiya qilinadi.

  • Qoida (rule) ni o‘zgartirmaydi — u “Cache nazorati” sahifasida boshqariladi.

Avtomatlashtirish (ixtiyoriy, CI/CD uchun)

Deploy pipeline’dan Tag purge yoki Pattern purge yuboring (masalan, theme-assets yoki /assets/*). Agar sizda API mavjud bo‘lsa, odatiy schema:

(API nomlari/protokollari sizdagi rasmiy hujjatga mos yoziladi.)

Troubleshooting

Belgilar
Sabab
Yechim

Hali ham eski kontent ko‘rinyapti

Brauzer keshi

Browser TTL’ni qisqartiring yoki versiyalangan fayl nomi ishlating

Purgedan keyin sayt sekinlashdi

Origin’ga ko‘p MISS tushdi

Purge’ni aniqroq qiling (URL/Pattern/Tag), off-peakda bajaring

Ba’zi regionlarda eski fayl ko‘rinyapti

Edge tarqatish kechikishi

30–60s kuting, kerak bo‘lsa qaytadan aniq URL’ni purge qiling

“Pattern” juda keng ketdi

Wildcard keng qamrovli

Naqshni toraytiring: /images/* o‘rniga /images/2025/*

PreviousCache nazoratiNextBot-Manager

Last updated